Drugim modułem programu, a w wielu przypadkach pierwszym jest LogBook pozwalający na zapisywanie przeprowadzonych łączności. Może on działać w połączeniu z transceiverem bądź nie.
Można też go ustawić jako okno główne programu gdy chcemy korzystać z samych logów bez połączenia z radiem.
Ideą powstania logu były aktywacje terenowe w różnych programach. Na razie mam doświadczenie z programem POTA więc inne programy mogą wymagać jeszcze testów i poprawek.
Log nie potrzebuje baz danych, pliki zapisywane są w postaci tekstowej w formacie csv i można je np. bez problemu otworzyć w Excelu.
Jest to prosty i szybki sposób zapisu danych nie wymagających filtrowania i różnego rodzaju zapytań. Dobrą praktyką jest zapisywanie każdej aktywacji w oddzielnym logu utworzonym na potrzeby konkretnej aktywacji. Zabezpiecza to przed awarią i przyspiesza działanie programu.
Logbook uruchamiamy z Menu->Log Book z klastrem POTA/SOTA….
Inne sposoby uruchomienia i konfiguracji opisałem w dziale Instalacja.
Pomiędzy niezbędnymi polami tj. znak , raporty, częstotliwość itd. można łatwo przechodzić klawiszem Tab lub Enter.
Wymagane pola są podświetlone na „niebiesko”
Program zaznacza wymagane pola na „czerwono” jeśli nie są wypełnione.
Przy współpracy z klastrem klikając w element klastra, pola zostaną wypełnione danymi z klastra. Nawiązujemy rozmowę (jak się uda). Naciskamy klika razy enter aby akceptować, poprawiając ewentualnie raporty RST i mamy log zapisany. Można też od razu kliknąć myszką w Zapisz w logu. Data jeśli będzie pusta uzupełni się automatycznie.
Gdy nie zapisujemy klikamy w inny rekord w klastrze lub w przycisk Wyczyść wszystkie dane rozmówcy lub Clr. – czyszczący dane. Pierwszy czyści maksymalnie co się da. drugi (Clr.) obok Mojego grid czyści tylko częstotliwość pasmo i tryb.
🗺️Główne okno LogBooka:
Obok daty i czasu znajduje się ikonka lub dwie ikonki. Data i czas aktualizują sie automatycznie. Można to zatrzymać. Aktualizowanie czasu zatrzymuje wejście w edycję (klikniecie w czas) lub kliknięcie w obrazek.
Znaczenie ikonek:
Wyłącza aktualizowanie czasu
Włącza aktualizowanie czasu
Wpisuje bieżący czas. Nie uruchamia aktualizacji.
Na początku gąszcz opcji może przytłaczać lecz po chwili wszystko się wyjaśni.
Najpierw proponuję ustawić konfigurację. W tym celu należy kliknąć w ikonkę Ustawienia:
Pojawi się okno z opcjami Wybieramy zakładkę LogBook
⚙️Konfiguracja LogBooka
Większość opcji jest intuicyjnych. W opisie skupię się zatem na trudniejszych, bądź nie do końca jasnych ustawieniach.
Konfiguracja LogBooka została podzielona na sekcje:
- LogBook – nazwa i szablon logbooka, dane użytkownika, zachowanie, wygląd
- QRZ – dane do logowania do QRZ, sposób współpracy programu z QRZ.
- LoTW – dane do współpracy z programem TQSL z LoTW.
- eQSL – konfiguracja wysyłania kart QSL poprzez e-mail.
- Klastry / Telnet – jak sama nazwa wskazuje — konfiguracja połączeń z klastrami DX.
- WSJTX / NTP – obsługa programów do transmisji cyfrowych (np. FT8), synchronizacja czasu.
- Harmonogram – ustawienia automatycznych zadań, np. wysyłania logów do QRZ lub LoTW.
- Różne – pozostałe opcje programu: język, kopie zapasowe i inne ustawienia.
- Wygląd – wygląd programu. Style wizualne, schemat kolorów, i wielkość czcionek.
- Mapa – opcje wyświetlania map i wizualizacji łączności.
- Audio – konfiguracja i opcje nagrywania dźwięku.
- Wine (Linux) – widoczna tylko w Linuksie, służy do konfiguracji programu w środowisku Wine.
Konfiguracja większości jest intuicyjna. Poszczególne części będą omawiane na kolejnych stronach odpowiednio kontekstowo .
Podstawowe okno konfiguracji LogBook zawiera główne opcje wyglądu i funkcjonalności.
📘Nazwa LogBooka – można wybrać z listy już istniejących bądź wprowadzić nową nazwę.
Logbooki są zapisywane w folderze LOGBOOKS programu. Każdy log to odrębny folder z jego nazwą. Dlatego nie mogą być w nazwie użyte znaki specjalne jak: ?*&%* \/ itp. W folderze z nazwą znajduje się plik logbook.csv oraz jego kopie (11 ostatnich zmian innych niż dodanie kolejnego QSO).
Szablon log booka – mamy do wyboru Standard,POTA,SOTA,WWFF,FieldDay – LogBook działa w zasadzie tak samo jedyna różnica to sprawdzane są wymogi odpowiednich pól. np dla POTA należy wpisać dane swojego parku. dla SOTA szczytu itd…
Domyślnym oknem jest LogBook jak już wspomniałem podczas instalacji program może być samym logBoookiem ale też może sterować transceiverem. Jeżeli zaznaczona jest ta opcja to mamy klasyczny program do logowania. Jeżeli jest odznaczona domyślnym głównym oknem jest okno sterowania radiem które może współdziałać z LogBookiem. Czyli mamy trzy widoki.
Pierwszy przy zaznaczonej opcji:
1. widoczny jest tylko LogBook.
Przy wyłączonej opcji widoczne jest:
2. Okno kontroli radia
3. Okno kontroli radia i okno LogBooka
Dlaczego tak trochę nietypowo:
- Nie zawsze musi być obsługa radia.
- Włączanie radia inicjalizuje biblioteki co może wstrzymywać aplikację lepiej jest to zrobić na samym początku raz niż przy każdorazowym otwieraniu kontrolera trx
Konfiguracja przy pierwszym uruchomieniu każdego dnia. Ta opcja przydatna jest dla aktywatorów uruchamiam w terenie laptopa i od razu program wchodzi w konfigurację od razu można zakładać nowy LogBook dla danej aktywacji. W tym przypadku szczególnie przydatny jest dodatek uruchom tylko okno wyboru LogBooka.
Ukryj pola programów POTA/SOTA i pokaż statystyki. Aby umożliwić wprowadzanie dodatkowych danych wymaganych przez różne programy, a także dlatego, że aktywatorzy często korzystają z kilku programów jednocześnie, aplikacja udostępnia w tym celu wiele pól.
Nie każdy jednak jest POTArianinem i nie użyje tych pól nigdy. Można je ukryć a w wolnym miejscu pojawią się proste statystyki logów.
Zablokuj klastry tryb bez internetu. Po zaznaczeniu tej opcji program nie wykonuje prób łączenia się z internetem. W przypadku aktywacji przy słabym zasięgu pobieranie danych z np QRZ czy map może być bardzo powolne. tak jednym kliknięciem wyłączamy i po problemie możemy wykonywać niezakłócone aktywacje.
Celowo pomijam kolejnych kilka zakładek które opisze oddzielnie
Zmiana logbooka.
Może zaistnieć sytuacja, że mamy jakiś logbook a otwieramy drugi.
Co zrobić z istniejącymi rekordami? Zapisać, porzucić ? A może dołączyć do otwieranego logu. Przy zmianie folderu/nazwy logu po kliknięciu OK program się zapyta :
Po skonfigurowaniu wracamy do głównego okna. Górna jego część to dane bieżące które będziemy zapisywać. Jest sporo pól, ale tylko niektóre są wymagane. Zależy to od rodzaju wybranego programu (POTA,SOTA itd.) Wymagane pola są podświetlone.
Dlaczego więc niepotrzebne pola się nie chowają i nie upraszczają wyglądu ?
Dzięki temu można łączyć programy np. POTA i SOTA – wystarczy wypełnić więcej pól !!!
Zamykamy okno konfiguracji.
🗺️Obsługa Logbooka
Po wpisaniu swoich danych w polach Mój… i dodaniu pierwszego logu zostaną one zapisane jako dane domyślne do kolejnych łączności. Jeżeli jednak nie dodaliśmy żadnego QSO możemy wprowadzone dane zapamiętać klikając Zapisz domyślne, lub je skasować przyciskiem Wyczyść domyślne
Jeżeli log współpracuje z radiem można tez aktualizować częstotliwości prosto z radia
Dolna część okna logów to lista. Może ona wyświetlać różne dane.
listę zapisanych łączności Mój LogBook, oraz dane z klastrów POTA,SOTA,WWFF i DX
Klaster POTA dodatkowo dzielimy na SPOTS i ACTIVATIONS
Klaster SOTA na SPOTS i ALERTS
Filtr włączamy wpisując fragment insertującego nas regionu np SP . filtr rozróżnia małe i duże litery. Przeszukuje on wybrane pola w zależności od wybranego rodzaju wyświetlania, LogBooka czy klastra sprawdza czy znajduje się tam fragment tekstu np wyrazy SP4THK SPAIN, WYSPA, SP-1234 i cokolwiek co zawiera wprowadzone SP.
Uwaga! Program w niektórych polach wyszukiwania rozróżnia duże i małe litery SP, sp, Sp, sP to różne zapytania. Filtrowana lista w głównym oknie LogBooka ma „czerwone” tło aby od razu się rzucało w oczy w razie paniki gdzie zginęły pozostałe QSO z logu ;P – są wyfiltrowane !!!
Klikając na dane z któregokolwiek klastra zostaną one automatycznie wpisane do odpowiednich pól logu na górze i jeżeli mamy uruchomiony moduł Rig zostanie też ustawiona częstotliwość w radiu. Może być wymagany pojedynczy lub podwójny klik w zależności od ustawień w konfiguracji.
W przeciwieństwie do innych programów tutaj jeden rekord zapisywany jest jako jeden niezależnie ile danych jest w danej łączności np. multi Park do multi park plus SOTA i WWFF nie ma problemu. Będzie to jeden rekord. Jeżeli pracujesz z wielu parków lub miałeś łączność z wieloma parkami wpisz je po przecinku. Podczas eksportu dane zostaną odpowiednio obrobione, rozdzielone i powielone, oraz podzielone na odpowiednie pliki.
📝Edycja QSO
Po dodaniu QSO często się okazuje, że należy coś poprawić np. zapomnieliśmy o grid
Wystarczy kliknąć dwukrotnie w wybrany rekord a pojawi się okno edycji:
Można tu poprawiać wszystkie pola rekordów. Strzałkami przechodzimy do następnego/poprzedniego QSO.
Zaawansowane.
A co gdy należy zmienić wszystkie rekordy w logu. Np został źle wpisany park? Kliknij w Zawansowane:
Odpowiednimi przyciskami kopiujemy wartość bieżącego pola do wszystkich rekordów (wszystkich pozostałych łączności) w logu.
Można też zadać hurtowe zapytanie do QRZ i uzupełnić dane wszystkich łączności jednym klikiem. Wymaga to wcześniejszego wpisania danych do logowania do QRZ. Można kliknąć w ustawienia aby otworzyć to samo okno ustawień co w głównym okienku logu.
Działaj ostrożnie program nie sprawdza co było w zastępowanych polach.
Pamiętaj, że pobieranie danych dla wszystkich rekordów z QRZ będzie bardzo czasochłonne !!
Wykonywana jest kopia zapasowa logu – na wszelki wypadek.
Filtrowanie
LogBook ma możliwość filtrowania wiadomości. Służą do tego przyciski:
Pierwszym prostym filtrem jest Poprzednie QSO.
Jeżeli wpisaliśmy znak rozmówcy to obok napisu poprzednie QSO pojawi się ostatnia data łączności. Klikając w przycisk Poprzednie QSO włączamy szybko filtr który wyświetli wszystkie rozmowy z wybranym rozmówcą.
Filtruj
Jest to zaawansowana opcja filtrowania większości parametrów logów:
Ilość pól oraz ich opis zależy od tego w jakim logu sie znajdujemy np w LogBooku Klastrze POTA,Telnet itd.. Rożne logi mają różne dane stąd też różne parametry do uzupełnienia.
Uwaga!! Przełączając się pomiędzy logami a stosując filtry indywidualne dla danego typu klastra filtrowanie może zostać zastosowane do różnych pól.
Uwaga !! Jeżeli wybieramy więcej niż jeden parametr dla filtra np pasmo i tryb to także musimy zwrócić uwagę na to jaką logikę filtra stosujemy.
Filtr OR – jest filtrem lub. Przykładowo wybieramy pasmo 40m i tryb SSB to zostaną wyświetlone wszystkie dane z 40m (SSB,CW,DIGI itd) i tryby SSB ze wszystkich pasm np. także z pasma 20m.
Filtr AND– jest filtrem i. Przykładowo wybieramy pasmo 40m i tryb SSB to zostaną wyświetlone dane tylko z pasma 40m, które mają tryb SSB reszta zostanie odrzucona.
Rozróżnianie znaków – filtr może rozróżniać lub nie wielkość znaków. Gdy przykładowo włączymy rozróżnianie znaków to Poland, POLAND, POland to inne wyrazy !!
Domyślne dopasowanie
- Dokładnie identyczne – pole musi być dokładnie takie np SSB to co innego jak SSB USB
- Zaczynające się od – pole musi się zaczynać od danej wartości np dla Pol będzie pasować Pol, Polska, Poland, Pologne
- Kończące się na – pole musi się kończyć wybranym ciągiem np land będzie pasowało do Poland, Holand, England, land
- Zawierające tekst – pole musi zawierać wybrany ciąg np dla la będzie pasować Poland, Alaska, la
Znaki sterujące:
Oprócz domyślnego dopasowania możemy dodawać odpowiednie znaki sterujące np wpisując w kraj ciąg z * np: Pol*, *land, *la*
Użycie ! w pierwszym znaku tekstu zastosuje negację do filtra, np. !Polska wyświetli wszystkie kraje z wyjątkiem Polski. Można użyć & lub | do logicznej kombinacji „i” lub „lub” (analizowane według kolejności występowania) . Przykłady:
- Polska|Nor* -pobierz kraje o nazwie Polska i wszystkie zaczynające się na Nor.. np. Norwegia, Norway
- !Polska|!Nor* -pobierz kraje o nazwie innej niż Polska i wszystkie niezaczynające się na Nor.. np. Norwegia, Norway
- SP4*|SP5* – wszystkie znaki zaczynające się na SP4 i SP5
- SP4*&!*ABC– wszystkie znaki zaczynające się na SP4 i nie kończące się na ABC
&|*! nie można użyć w filtrze częstotliwości za wyjątkiem ! na początku negującym całość np
!DIGI. W częstotliwości możesz użyć przecinka jako separatora, np. DIGI FT8,DIGI FT4, 7100
Filtr częstotliwości.
Częstotliwość można dodatkowo filtrować. Można po prostu wpisać częstotliwość no 7100 lub zakres 7100-7200 po przecinku możemy wpisać inne zakresy. Np. 7100-7200,14000-14100
Z funkcji logicznych można tu jedynie użyć znaku ! np !7100-7200 wyświetli wszystko spoza podanego zakresu. Można także podać częstotliwość plus offset np 7100+100 to jest to samo co 7100-7200
Aby nie trzeba był żmudnie wpisywać zakresów można utworzyć makra. W tym celu klikamy w Zaawansowane
Makra częstotliwości
Tutaj definiujemy Makra. Jak widać na załączonym obrazku np makro dla wszystkich częstotliwości dla FT8.
Na górze jest tekst w którym wpisane jest bieżący filtr z poprzedniego okienka. Jak już pisałem można używać zakresu częstotliwości, np. 7074-7077.5 lub 7074+3.5. Znaki , lub ; oddzielają zakresy, np. 7074-7077.5,14074+3.5. Można używać zdefiniowanych przez użytkownika makr, np. DIGI. Można łączyć wiele makr i częstotliwości, np. DIGI, 7100+10,28500-28600. Znaki tekstowe oraz ! i * nie są dozwolone.
Poniżej jest lista makr można tutaj wyedytować każde z makr jak widać na załączonym obrazku.
Uwaga!! Nie należy mylić górnego pola filtra częstotliwości z makrem. Górne pole to jest nasze zapytanie a lista makr jest poniżej. Są to dwie różne rzeczy. Edycja makr nie wpisuje ich automatycznie do zapytania. Makro trzeba wpisać samodzielnie w pole.
